Loli e Camilo, unha xubilación merecida tras case 40 anos vendendo peixe en Padrón.

O matrimonio de Valga defende que se merque nas prazas

«Se respectas o cliente e o produto, triunfas sempre. Así de fácil». Esta pode ser a receita de éxito que, durante 37 anos, usaron Loli Fuentes e Camilo Limeres no seu posto de venda de peixe na praza de abastos de Padrón, de onde se xubilaron hai preto dun ano. O matrimonio, de 66 e 67 anos, respectivamente, reside no lugar de Cedelo, no concello de Valga, e fala de que «foi media vida» a que botaron traballando en Padrón, onde comezaron por tradición familiar de Camilo. Seu pai e súas túas tías xa vendían na praza e el e Loli tomaron o relevo.

Ao falecer o pai de Camilo, este tivo que axudar á súa muller a despachar no posto, chamado Pescados Loli, ademais de ir a mercar o peixe ás lonxas de Ribeira, Rianxo ou Marín, e de recoller o que un compañeiro lle traía de Vigo. Cando comezaron en 1986, eran tres os postos que había na praza de abastos de Padrón e, cando se xubilaron, so estaba o seu, que agora pasou a unha profesional que foi empregada deles.

«Todo o que temos saíu da venda do peixe; non tivemos outro ingreso», conta Camilo quen engade, non obstante, que nos últimos tempos o negocio non daba para aforrar moito porque «o prezo do peixe triplicouse, para todos», precisa Loli. O seu posto vendía entre 80 e 100 quilogramos de media ao día. «Xa sabíamos que peixe lle gustaba a cada quen e ata o corte que querían», sinala Camilo.

El «estaba rabiando por xubilarse», conta Loli, que recoñece que a ela custoulle facelo. «Eu seguía traballando; se teño que volver mañá para praza, volvo sen problema porque se bota de menos a xente», asegura a veciña de Valga, quen fala de que algunha clienta lle dixo «alá me vai a miña confesora», ao saber que se xubilaba. «¿Sabes o que eu lle quero á xente que viña a comprar?», di Loli.

Como vendedores antes, e agora como clientes, ela e o seu home son firmes defensores de que «se coma peixe das nosas rías e costas, peixe do día que se vende nas prazas e que ten o xeo como único conservante», sinalan. Na súa casa, cómeno tres ou catro días á semana e, a maior parte das veces, mércano na praza de Padrón.

Dende a tranquilidade da xubilación, falan de que «a xente sempre nos respondeu ben», pese a que as condicións da praza non sempre foron as mellores e a pesar de que, di o matrimonio, «loitamos moito por ter melloras nas instalacións. Tiñamos a ilusión de que así fora antes de xubilarnos, pero non foi posible».

A parella amosa o seu agradecemento á clientela fiel que tivo e agora vai gozar da xubilación, entre Valga e o sur de España, onde residen os seus dous fillos e onde, como en Galicia, manteñen a costume de ir aos mercados a mirar os postos de peixe fresco do día e a mercalo.

La Voz de Galicia

Pontecesures inicia o proceso para expropiar os terreos que ten Valga na súa zona portuaria e desátase a polémica.

Parcela que pertence ao termo municipal de Valga situada na zona portuaria de Pontecesures

Parcela que pertence ao termo municipal de Valga situada na zona portuaria de Pontecesures.

Os alcaldes intercámbianse reproches: Bello Maneiro acusa a Tocino de «querer pasar por riba da historia» e ela de non querer resolver pola vía do diálogo un «anacronismo»

En Pontecesures dáse unha situación pouco común. Dentro do seu termo municipal, na zona portuaria, hai un terreo que pertence ao Concello de Valga que os cesureños queren anexionar ao seu patrimonio porque consideran que a actual situación é «un anacronismo». A alcaldesa Maite Tocino (BNG) leva meses tratando de negociar co seu homólogo de Valga, José María Bello Maneiro (PP), a compra desta parcela, pero o acordo non foi posible de xeito que no Concello valgués recibiron o pasado día 31 unha carta informando de que Pontecesures iniciou o proceso para a súa expropiación.

A reacción en Valga desprende indignación: «Non se pode entender que alguén, coa única intención de celebrar un centenario, trate agora de facer seu un terreo que para todos é parte dunha historia e que debería ser sempre motivo de unión entre pobos e veciños e non ser utilizado á lixeira para intentar propiciar o enfrontamento. Despois de case cen anos, quérese tomar unha decisión pasando por enriba da historia, da memoria e do que os veciños pensan e senten. Non son formas de proceder. Mentres en Europa se traballa a prol da unión, aquí algúns prefiren propiciar a separación e volver á división de anos atrás», sinala o goberno local a través de un comunicado.

Maite Tocino tamén emitiu este sábado un comunicado de prensa no que explica as razóns que a levan a adoptar esta decisión e como se chegou a ela. «É unha cuestión de lóxica e de operatividade en beneficio da nosa veciñanza que o terreo de 1.200 metros, situado en plena zona comercial da vila, catalogado no PXOM como zona verde e con uso público como aparcadoiro, pase a ser propiedade do Concello de Pontecesures. Co cambio de titularidade, a administración cesureña podería realizar traballos moi necesarios de recuperación integral dese espazo, que está moi degradado, e non só limitarse a labores de mantemento».

Con esta premisa, o goberno local solicitou informes xurídicos da viabilidade da operación a unha asesoría externa e unha taxación do valor da finca e iniciou os contactos co concello veciño. Segundo informa a alcaldesa, reuniuse en dúas ocasións co alcalde de Valga, en xaneiro e en xuño, pero o acordo non foi posible. «Díxome que non había nada que facer», afirma Tocino.

A partir do 31 de outubro, e non antes, lamenta Tocino, «Maneiro convocou ao BNG e ao PSOE de Valga para advertirlles da situación e, por vía do voceiro nacionalista do seu concello, quixo volver reunirse para falar sobre a situación».

O encontro quedou fixado para o vindeiro mércores 20 de novembro, pero, á vista do comunicado emitido hoxe desde Valga, a rexedora non é moi optimista. «Parece que novamente non hai interese e só se busca confrontar e dinamitar calquera posible acordo».

«Nós fixemos as cousas ben dende o principio. Puxémonos en contacto de maneira directa. Quíxose ir pola vía do diálogo e non foi posible. Maneiro non pode insinuar que non sabía que iamos ir pola expropiación porque era perfectamente coñecedor. E agora co seu último comunicado, que parece unha burla, case nos obriga a seguir adiante a non manter a reunión que tiñamos fixada», subliña a rexedora.

La Voz de Galicia

Valga apela a la “historia, memoria e sentimento” y dinamita cualquier acuerdo sobre el terreno de Cesures.

El gobierno de Bello Maneiro emite un duro comunicado y el de Maite Tocino lo afea diciendo que está “fóra de lugar”

Valga apela a la “historia, memoria e sentimento” y dinamita cualquier acuerdo sobre el terreno de Cesures
El terreno en disputa es una parcela de 1.200 metros cuadrados junto a la Praza de Abastos.

El acuerdo amistoso para que el Concello de Valga ceda la parcela de tierra que hay en la zona portuaria al Concello de Pontecesures está lejos de producirse. Al menos eso es lo que se desprende del comunicado emitido por el equipo de gobierno de José María Bello Maneiro y en el que se apela a la memoria, a la historia e incluso al sentimiento de los vecinos de Valga para advertir a Pontecesures que no lo va a tener nada fácil para que esos terrenos sean suyos.

El ejecutivo popular considera que el proceso de expropiación de la parcela iniciado por el gobierno de Pontecesures no son “formas de proceder” y advierte de que “ningún terreo pode ser motivo para que valgueses e ex valgueses se enfronten”. El equipo de Bello Maneiro expone que la propiedad que tienen en Pontecesures “non debe ser entendida nin valorada como unha cuestión económica” y hace referencia a lo que –a su juicio– fue una separación traumática de los dos municipios. “Cinco valgueses aínda poden dar fe desa separación”, incide. Recuerda que esa escisión se realizó hace casi cien años y que los vecinos “non puideron máis que acatar a decisión, sen importar o que pensaran nin os seus sentimentos”.

El gobierno popular hace memoria y expone que en aquel momento “os valgueses fixeron extraordinarios esforzos para que Pontecesures fora a única zona urbana de Valga. Alí estaba a estación do ferrocarril, o punto de cobro de impostos, o porto, o médico… mentres o resto do municipio, todo rural, non tiña ningún tipo de servizo”. De hecho asegura que en estos casi 100 años “houbo que realizar un sobreesforzo de xestión, dedicación e traballo para chegar a dispoñer deles”.

Cesión gratuita

El gobierno liderado por Bello Maneiro pone las cartas sobre la mesa y recuerda al de Pontecesures que durante todos estos años siempre se cedió el uso de esa parcela –ahora en disputa– “desinteresadamente para a realización de actividades por parte do Concello, comisións de festas e outras entidades e aparcadoiro gratuíto”.

Bello Maneiro: “Non se pode entender que alguén trate de facer seu un terreo que para todos é parte da historia”

Cree que “non se pode entender que alguén, coa única intención de celebrar un Centenario, trate agora de facer seu un terreo que para todos é parte dunha historia e que debería ser sempre motivo de unión entre pobos e veciños e non ser utilizado á lixeira para intentar propiciar un enfrontamento”. El gobierno de Valga considera que Pontecesures quiere tomar la decisión “pasando por enriba da historia, da memoria e do que os veciños pensan e senten”. No duda en poner de ejemplo las localidades nórdicas de Valga de Estonia y Valka de Letonia. “Foron separadas no seu día pola ditadura, pero estas dúas Valgas nunca aceptaron esa imposición e sempre avogaron pola concordia e a unión”.

El comunicado del Concello de Valga deja claro que –al menos por la vía del diálogo– el acuerdo está lejano y que no está dispuesto a renunciar a una parcela que tiene un total de 1.200 metros cuadrados de superficie.

La respuesta de Pontecesures

El gobierno de Pontecesures apenas tardó unas horas en contestar al comunicado de Valga. Lo hizo –pese a la dureza del mismo– apostando por la vía del diálogo. Eso sí, la alcaldesa Maite Tocino tilda de “fóra de lugar” las “acusacións e comportamento do alcalde Bello Maneiro que parecen buscar unicamente confrontar e dinamitar calquera posible acordo”.

Tocino asegura que su Concello intentó en varias ocasiones negociar y comprar el terreno, pero que siempre se encontró ante una negativa rotunda por parte del gobierno vecino. Entiende la nacionalista que lo que se ha convertido en un conflicto territorial inesperado es “unha cuestión de lóxica e de operatividade en beneficio da nosa veciñanza”. Recuerda que la parcela está ubicada en plena zona comercial de la villa, que está catalogada en el PXOM como zona verde y con  uso público de aparcamiento. Insiste en que si pasa a ser propiedad de Pontecesures el propio Concello podría realizar trabajos muy necesarios de recuperación integral del espacio que –indican desde el gobierno cesureño– “está moi degradado”. Manifiesta la regidora que si no hay acuerdo económico la Lei do Solo los ampara para ejecutar la anunciada expropiación, como adelantó hace ya unos días Diario de Arousa.

Dos reuniones

Tocino desvela que ella misma se reunió hasta en dos ocasiones con Bello Maneiro. La primera fue en enero y fue en la que se planteó la propuesta económica. Esta –según la nacionalista– fue descartada de forma tajante por el alcalde de Valga. El segundo encuentro fue en junio y Tocino asegura que la negativa de Bello Maneiro se mantuvo sin fisuras. “Díxome que non había nada que facer e que chegaría ata as últimas consecuencias”, asegura.

Maite Tocino: “Nós fixemos as cousas ben dende o principio. Quíxose ir pola vía do diálogo e non foi posible”

Fue el pasado 31 de octubre cuando se comunicó el inicio de la expropiación y se fijó un nuevo encuentro para el 20 de este mes que ahora parece difícil que se vaya a celebrar. Tocino cree que “non hai interese e só se busca confrontar e dinamitar calquera posible acordo”. Eso sí, lamenta que el alcalde no la llamase directamente y optase por realizar “acusacións dicindo que estamos a pasar por riba do que senten os cidadáns, da historia e da memoria”. Declara que “nós fixemos as cousas ben dende o principio. Puxémonos en contacto de maneira directa. Quíxose ir pola vía do diálogo e non foi posible”. Insiste la regidora que mantener un terreno propiedad de otro concello en el término municipal es “un anacronismo”.

Diario de Arousa

La Diputación apuesta por la Vía Mariana y anima a los concellos a promocionarla a través de Fitur

Moraña, Cuntis, Valga y Pontecesures.

La Diputación apuesta por la Vía Mariana y anima a los concellos a promocionarla a través de Fitur
Cartel informativo de la Vía Mariana en Moraña.

Un itinerario de cerca de 400 kilómetros une los más importantes santuarios de devoción mariana, entre los municipios de Braga y Muxía. Se trata de la Vía Mariana, una gran peregrinación que cada año gana adeptos y que no forma parte del Camiño de Santiago. De hecho, trece concellos de la provincia atraviesan este itinerario, entre ellos, Moraña, Cuntis, Valga y Pontecesures. Así, la diputada de Turismo, Nava Castro, se reunió con representantes de estos ayuntamientos y anunció que la Diputación destinará 6.000 euros en 2025 para promocionar esta ruta de peregrinación y animó a los concellos a presentarla en Fitur.

“Sabemos que hai moito traballo por diante, pero desde Turismo Rías Baixas imos poñer todas as ferramentas posibles para que a Vía Mariana siga promocionándose e cheguemos a máis xente”, destacó la diputada. Es una combinación de pequeños caminos locales de advocación mariana que van a los principales santuarios portugueses y gallegos mediante itinerarios antiguos, de devociones a santos milagrosos, siendo uno de los más reconocidos el Santuario dos Milagres de Amil. Siendo así una buena oportunidad para promocionar los municipios y fomentar el turismo en la comarca. En cuanto a los concellos de Ulla-Umia, forman parte de las etapas once, hasta Moraña, y doce, que abarca desde Cuntis a Herbón.

La diputada de Turismo, Nava Castro, también tuvo la oportunidad de conocer el folleto informativo sobre el recorrido que está ya disponible e incluye códigos QR con enlace a todos los lugares de interés por los que atraviesa a través de sus casi 400 kilómetros. En este sentido, Castro remarcó el interés de esta ruta, “que mostra o patrimonio histórico, natural e paisaxístico da provincia e contribúea a diversificar a oferta turística de Pontevedra”, y transmitió el interés de la Diputación, “tanto desde o servizo de Turismo como o de Cultura, de seguir traballando nun produto turístico e cultural como é este”. 

Diario de Arousa