Bello Maneiro: «No meu partido non se valora o esforzo que facemos en Valga».

Bello sostén que todos os políticos deberían pasar pola xestión municipal

José María Bello Maneiro
2 de maio de 1949 en Cordeiro
Contable
Casado, ten dous fillos e unha filla
Alcalde de Valga dende 1991
O despacho de José María Bello Maneiro é un espazo, non cabe dúbida, habitado. Os seus vinte anos na alcaldía de Valga encárnanse nunha morea de obxectos e recordos dominados por un televisor de bo tamaño. ? coma unha extensión do propio rexedor, quen accedeu ao cargo cunha candidatura independente que desembocou no PP.
-¿Cantos anos tiña vostede cando entrou neste despacho?
-Tiña 41 anos. Agora estou a piques de cumprir 61.
-¿Non é moito tempo?
-Pois a verdade é que entrei en política de casualidade e, en principio, sen interese ningún, debo recoñecelo. Teño unha experiencia persoal de asistir a un pleno, no primeiro mandato democrático, como público, moi desagradable, con discusións permanentes, insultos e faltas de respecto. Díxenme que nunca estaría en política, e a vida levoume a que non fose así.
-A xente vén falar con vostede e agarda o momento que lle toque. Agora mesmo hai catro persoas esperando. Non parece este un traballo tranquilo…
-Nun Concello a verdade é que nunca se está tranquilo, sempre hai demandas. E máis nestes momentos, non que non se poden levar adiante tantas cousas pola situación económica. O máis preocupante é o paro, a cantidade de familias que pasan polo Concello. ? inquietante ver familias que non teñen ingresos de ningún tipo e non poder facer nada porque un non ten unha variña máxica.

-¿Que pode facer un Concello para crear emprego?
-Nós, por exemplo, fixemos que as empresas que contrataron obras co Concello contratasen persoal de Valga. Nestes anos creáronse así moitos postos de traballo; provisionais, claro, pero polo menos distribuíron ingresos entre as familias. Unha das razóns de que o Concello nos convenios reducise eses empregos a media xornada é, precisamente, unha mellor distribución en época de necesidade.

-¿Lembra a Albino Ferreirós?
-¿Como non o vou lembrar se foi alcalde antes ca min? Supoño que ides polo dos dous peches que se fixeron, un con nós en minoría e outro a partir de 1995. Nun deles botou un cordel pola fiestra para que lle pasasen os bocadillos… Miren, a lectura que fixo de todo iso o pobo quedou ben clara cando lle tocou falar. Aqueles, podo dicilo, foron os peores momentos que eu lembro como alcalde. Ver a mesa do salón de plenos chea de empanadas, coma se fose isto unha romaría. O representante do PSOE, que tiña dous concelleiros, nas seguintes eleccións non quitou ningún.

-A oposición acúsalle de funcionar coma se o Concello de Valga fose seu.
-Foi un mandato de debate, de discusión, pero dun alto nivel no sentido do respecto, coas lóxicas discrepancias, quitando á voceira do PSOE. Ela, simplemente, dedicouse a facer política no canto de tentar colaborar e resolver as demandas dos veciños. Houbo oposición primeiro nas obras da recta de Vilagarcía, un proxecto que se contratou co bipartito na Xunta. O que liderou as mobilizacións vai hoxe de número 2 do PSOE. Tamén co plan xeral pola creación do novo parque empresarial. O BNG votou a favor e foi coherente co que dicía a súa xente na Xunta. Pero o PSOE opúxose. O que liderou a oposición vai no número 3 da súa lista. Eles foron coma aves de rapiña.

-Mais agora muda tamén o candidato do BNG e pode mudar o seu discurso. ¿Vai botar en falla a Rodríguez Touceda?
-Antonio é unha persoa dialogante, moi meticulosa na parte económica. Todo o miraba ao céntimo. E iso a min gústame.
-¿Que opina do seu sucesor?
-Xa foi concelleiro. ? unha persoa moito máis radical.

-A acusación de ser político é curiosa cando a fai unha persoa que leva 20 anos na alcaldía.
-De entrada non me considero político. Estou en política, pero intento non facela nese sentido, esa é a mentalidade do goberno que temos. Nós dedicámonos dende o primeiro momento a coordinar un grupo, que isto fose un equipo e xestionar.

-Por certo, algunha vez ten criticado ao seu propio partido por descoidar Valga.
-No meu partido non se valora o traballo que se fai en Valga. Sígoo mantendo. O noso esforzo non está valorado. Os políticos chegan aos cargos e esquecen que os concellos somos os que facemos o día a día, os que vemos as familias en paro. Terían que pasar pola xestión municipal.

LA VOZ DE GALICIA, 27/04/11

Bello Maneiro: «Gústame repartir caña… a que se produce aquí».

-¿Que pensa de Zapatero?
-Fomos enganados polo Goberno central, e o feito de que declarase que non se volve presentar dá algo de tranquilidade.

-¿E de Rajoy?
-Polo menos no tempo que foi responsable político no Goberno, a relación que puiden ter con el foi sensata e seria.

-Chacón ou Rubalcaba, ¿con quen quedaría vostede?
-Posiblemente creo que Chacón seria máis seria.

-¿Que opina da candidata do PSOE en Valga?
-Insegura, sen coñecemento das demandas do pobo.

-¿E do número 1 do BNG?
-? da miña parroquia. Totalmente distinto ao actual. Xa o dixen, máis radical.

-Defina a Louzán.
-Persoa moi traballadora na Deputación. Como presidente do partido, como non asisto a ningunha reunión política, non opino. Ás veces discrepo porque a Valga non lle dá o que merece.

-E a Modesto Pose.
-Nunca tiven relación con el.

-¿Sóalle Justin Bieber?
-De nada. A min o que me vai é a música clásica e a de bandas.

-Unha canción que lle guste.
-Carolina, a saia e o lagarto.

-Celta ou Deportivo.
-O Celta clarisimamente.

-Barça ou Madrid.
-Madrid.

-¿Gústalle repartir caña?
-A que se produce en Valga si; é a mellor que hai.

-¿Cal foi o seu primeiro coche?
-Un Seat 850, creo que me custara 100.000 pesetas. Primeiro foi unha moto, unha Derbi de marchas pero sen matrícula.

-¿Cantos televisores ten?
-Tres. O da sala, onde comemos, é o que máis se ve.

LA VOZ DE GALICIA, 27/04/11

Bello Maneiro:«A familia é moi importante».

«Non teño a sorte de estar acompañado xa polos meus pais, pero a familia para min é moi importante e procuro dedicarlle as fins de semana. Tanto aos meus catro netos que me acompañan na imaxe (Lorena, Martín, Lucía e Candela) como á milla muller, aos fillos, a filla que segue solteira, as noras e a sogra».

LA VOZ DE GALICIA, 27/04/11

«Non sei por que o alcalde lle ten medo á palabra política».

Carmen Coto candidata do PSOE en Valga.

A aspirante socialista asegura que Bello só pensa xa en «manter o seu trono»

Carmen Coto non se anda con chiquitas á hora de valorar o prolongado labor de Bello.
-Valga é, de partida, unha praza moi complicada para o PSOE.
-Ben, nós temos un equipo moi renovado, especialmente nos primeiros postos. con xente que encabezou plataformas veciñais, no problema da estrada, no problema do polígono, para defender os intereses dos veciños porque o alcalde non o fixo. No caso da estrada de Campaña levaba tres meses co proxecto no caixón e mentíalles aos veciños, dicíalles que non sabía nada, que non tiña o proxecto. Nós negociamos coa delegada, entón Isabel Domínguez, e conseguimos reducir as afeccións, e sobre todo un prezo xusto por metro cadrado. Iso é o que os socialistas fixemos e faremos, defender aos veciños de Valga.
-O alcalde acúsalles a vostedes de facer política.
-Ten graza, ¿e el que é o que fai? Non sei por que lle ten tanto medo á palabra política, pero si sei que Maneiro leva demasiado tempo no poder, perdeu a perspectiva das necesidades de Valga e só pensa nos seus intereses e en manter o seu trono. Non hai máis que ver o xeito no que emprega a radio municipal, ao máis puro estilo de Venezuela. Ten un afán excesivo por controlalo todo, anulando ao resto do persoal do Concello, empezando polos seus propios concelleiros, que sempre son convidados de pedra.
-¿Que sucede coa radio?
-El fala na radio e todo isto semella unha panacea. Maneiro faino todo ben, e a oposición penosamente mal. Pero sucede que nós e o BNG pedimos só media hora para a oposición e se nos nega completamente porque di que queremos facer política. ? unha tomadura de pelo. Se houbese unha democracia real neste concello, a Maneiro non lle debería importar.
-Pero as contas, asegura Bello, indican un Concello saneado.
-El é moito de construír obras no aire, algúns veciños falan de movemento de ladrillo. Esa é unha frase moi significativa. No 2010 aprobou un préstamo de 300.000 euros co informe en contra da interventora. Meses despois pediu outros 400.000 euros, solicitamos tamén o informe da interventora, e ese, sinxelamente, xa non o fixo. ¿Como é posible que diga que é un Concello saneado cando só os préstamos da Deputación andan no millón de euros?
-¿Que pasa co polígono? ¿Non o ven necesario?
-Nós estamos totalmente a favor de que haxa un polígono e de que se ordene a industria dunha vez. Pero as grandes empresas non se van mover, e para as novas temos que buscar un sitio menos prexudicial tanto a nivel económico como paisaxístico, porque no espazo escollido hai xente á que mesmo lle levan a horta por diante, o val de Magariños vai quedar esnaquizado, e os veciños van sufrir nas súas vidas e nas súas propiedades. En Valga hai zona de monte, apartada, que se podería negociar. Iso é o que hai que facer.

-O alcalde di que as obras do Concello crearon emprego.
-Son de dominio público algunhas cuestións pouco explicables. Obras que paga a Xunta, que licita Maneiro e fai sempre a mesma empresa, mesmo fronte a prestixiosas construtoras.

Carmen Coto Lois
10 de setembro de 1962, en Cimadevila
Licenciada en Dereito e Graduado Social. Funcionaria do corpo técnico de Xestión da Administración de Xustiza.
Separada, ten un fillo de 15 anos
Voceira municipal do PSOE. Lidera a candidatura dos socialistas en Valga por segunda vez consecutiva.

LA VOZ DE GALICIA, 27/04/11

«Valga é un réxime caciquil no que todo se dá e se fai á dedo».

Xosé M. Martínez candidato BNG en Valga.

Peque sostén que o Concello funciona coma un feudo estancado hai dez anos.

Xosé Manuel Martínez, Peque, substitúe a Antonio Rodríguez Touceda na cabeza da candidatura do BNG. Non é alleo ao labor municipal, xa que exerceu como concelleiro no anterior mandato en Valga.
-¿A que obedece esta mudanza na cabeza de lista?
-Houbo algunhas diferenzas que foron resoltas dentro da organización. Os compañeiros decidiron que fose eu.
-¿Vai mudar tamén a liña do BNG en Valga?
-As perspectivas, evidentemente, cambian porque Antonio e máis eu somos diferentes de carácter. Pero as ideas básicas non mudan, son moi semellantes. Cremos que Valga se estanca, non hai unha política seria e levamos cando menos dez anos así. Quitando o absoluto control, porque Valga é un réxime caciquil no que todo se dá e se fai a dedo, non hai nada, non hai políticas de emprego, non hai iniciativas culturais, só parches. Mesmo as subvencións pídense sen facer falla, para gastar por gastar. Non é lóxico, por exemplo, que para facer unhas vaquillas para a mocidade se gaste unha morea de pasta. Fálase incluso dun funicular ata O Barreiro. Deben de pensar que van vir os alemáns para ver os galeguiños sachando.
-¿Que é o primeiro que vostede faría se acadase a alcaldía?
-Tentar que o Concello fose realmente de todos. Facerlle ver á xente que o tipo que estivese na alcaldía traballa de alcalde, que non é o señor alcalde, que non hai que lle render pleitesía, que o alcalde ten que traballar pola xente porque Valga funciona como unha monarquía absoluta na que os veciños van falar con Maneiro como ían na Idade Media falar co señor feudal.

-O BNG votou a favor do polígono. ¿Vai manter ese voto?
-Cando se deu aquela polémica produciuse un malentendido. Nós, en asemblea, tiñamos unha decisión tomada. Pero o voceiro, chegada a hora do pleno, votou noutro sentido. Evidentemente hai que mudar as cousas nese proxecto. Pero non é só o polígono, estamos a falar dun plan xeral que, por exemplo, esixe á xente do rural un mínimo de 1.000 metros para construír, cando coa lei de vivenda anterior só eran 500 ou 600. ¿Quen pode ter esa superficie neste paraíso minifundista?

-¿Foi esa a razón do cambio na candidatura do BNG.
-Non. Todos quedamos abraiados cando Antonio votou que si, pero non foi máis aló. As cousas decídense democraticamente e non hai problema. As relacións son perfectas, en serio. El vén ás reunións e segue traballando.

-¿Que pasa coa radio que tantos problemas está a dar?
-Está demasiado condicionada por Maneiro, en plan Aló Presidente de Hugo Chávez. As preguntas, controladas, se hai algún problema sempre é culpa dos técnicos. Nós, a oposición, propuxemos uns debates. E de non ser así, unha entrevista a cada candidato. Que os membros da oposición, sexan quen sexan, teñan a posibilidade de expresar as súas opinións media hora, unha vez ao mes.

-¿E?.
-E nada. Seica facemos política. El inaugura o seu negocio e ven a secretaria de Comercio. Iso, claro, non é política.

Xosé Manuel Martínez, «Peque»
7 de outubro de 1971, en Cordeiro
Mestre particular
Concelleiro do BNG entre o 2003 e o 2007. ? a primeira vez que se presenta como cabeza de lista.

LA VOZ DE GALICIA, 27/04/11

Las mujeres encabezan solo nueve de las 50 candidaturas electorales de O Salnés y Ullán.

Una vez oficializadas las listas se observa que hay 752 candidatos titulares, de los cuales 347 son mujeres

Las elecciones municipales que se celebran el mes que viene en la comarca de O Salnés y el territorio Ullán implican a medio centenar de candidaturas. Lógicamente, esto supone que hay 50 jefes de filas, cabezas de cartel o alcaldables, y de esa cantidad solo nueve son mujeres, es decir, tres menos que en los comicios de 2007 y apenas un 22% del total de aspirantes.
Si se toman como referencia exclusivamente los candidatos titulares de cada lista (excluyendo a los suplentes) puede decirse que esas 50 candidaturas que compiten por 174 actas presentan a las próximas elecciones a 405 hombres y 347 mujeres, lo cual equivale al 46% del total. Y de esas 347 féminas solo 9, hay que insistir, van a situar su foto como cabeza de cartel.
Con el paso de los años parece haberse detectado una mayor implicación de las mujeres en los procesos electorales, pero en los diferentes partidos reconocen que no son tan receptivas como los hombres cuando se las invita a formar parte de una candidatura. Así las cosas, parece evidente que aún queda mucho por mejorar, pues si bien es cierto que se cumplen los criterios de paridad que se imponen por ley a los partidos políticos, también lo es que en la mayoría de los casos se alcanzan los porcentajes por la mínima y que la presencia de las mujeres tiene que resultar aún mucho mayor en próximas ocasiones.
Las nueve mujeres que se presentan como cabeza de cartel en O Salnés y Ullán son las que realmente tienen posibilidades de conseguir alguna Alcaldía, por aquello de ocupar el número 1. Aunque podría ser alguna más, pues ya se sabe que en política todo puede ocurrir, y si no que se lo pregunten a la regidora de Vilagarcía, que accedió de rebote al puesto, poco después de las elecciones de 2007, a pesar de que había ocupado el número 2 de la lista socialista.
Pero la vilagarciana, María Dolores García Giménez, ya no se presenta a la reelección, de ahí que posibilidades, lo que se dice posibilidades reales, sean las que tienen las otras dos alcaldesas en la actualidad, es decir, las conservadoras Salomé Peña y Catalina González, en Ribadumia y Sanxenxo, respectivamente.
También habría que citar a la independiente María Isabel Castro Barreiro, que se presenta a la reelección en Pontecesures. Pero parece difícil que vuelva a repetirse la rocambolesca situación creada en los comicios de hace cuatro años, cuando se convirtió en regidora con un puñado de votos y una sola acta de concejal para su grupo, la suya.
Junto a estas tres alcaldesas que han decidido presentarse de nuevo aparecen otras candidatas con posibilidades, si bien a tenor del reparto actual de los escaños en sus respectivas corporaciones parecen tenerlo mucho más difícil para gobernar.
Entre esas números 1 están la grovense Aida Filgueira, que repite al frente de Alternativa Meca (AMeca), con la que logró su acta de concejal hace cuatro años. La acompañan en esta particular representación del colectivo femenino en la comarca la nacionalista María do Pilar Xiráldez Outeda, que se estrena al frente de la candidatura del BNG de Meis, y Marta Giráldez Barral, que también concurre a las elecciones en dicha localidad, en este caso al frente de los socialistas.
María Dulcinea Aguín Pombo, abanderada del PSdeG-PSOE, va a intentar conseguir la Alcaldía de Sanxenxo, mientras que la nacionalista María del Carmen Alfonso Leiro vuelve a combatir contra la aplastante mayoría absoluta del PP de Vilanova. Algo parecido le ocurre a María del Carmen Coto Lois, que en representación del PSOE se presenta a las elecciones en otro de los municipios tradicionalmente conservadores, Valga.
Si se analizan los puestos «titulares» de cada lista, es decir, los que se corresponden con el número de concejales a elegir en cada municipio, puede decirse, por ejemplo, que en O Grove la formación AMeca presenta a 9 mujeres entre los 17 primeros de la lista. Es un caso inusual, pues lo frecuente es que sean más los varones. El Partido Galeguista do Grove presenta a 6 mujeres y 11 hombres entre los 17 primeros, mientras que el Partido Galeguista Demócrata incorpora a 7 féminas, al igual que el BNG y el PP. Tanto socialistas como EU-IU colocan a 8 mujeres entre los 17 «titulares».
En Cambados el BNG, el PP y el PSOE inscribieron a 7 mujeres entre los 17 primeros puestos, lo cual significa que se cumple la ley, pero con el porcentaje justo para el sexo con menor presencia, que suele ser el femenino. El cambadés es uno de esos municipios en los que no hay ninguna fémina al frente de las listas, y tiene tres. Lo mismo ocurre en Vilagarcía, donde todos los jefes de filas son varones, y eso que había mucho más donde escoger, ya que se presentan siete grupos.
Al final resulta que entre los 21 primeros de la lista (que corresponde al número de actas en juego), Independientes por Vilagarcía (IVIL) sitúa a 9 mujeres y 12 hombres; PSOE y BNG parten con 10 mujeres entre los 21 primeros y tanto el PP como Converxencia Galega, EU-IU y Esquerda Anticapitalista (ESAN) sitúan a 11 mujeres en sus 21 primeros puestos, lo cual supone más féminas que varones entre los «titulares».

FARO DE VIGO, 27/04/11