Se a poesía se puidera pesar e medir faría falla máis dun tren para acomodar a inmensa riqueza literaria e poética que nos deixou Rosalía, a pesar da súa curta vida. Dende a publicación do seu primero libro, La Flor, cando aínda só tiña os 20 anos de idade, seguindo con Cantares Gallegos, Follas Novas , En las Orillas del Sar, La Hija del Mar, Flavio? e toda unha longa e extensa obra que con ela se eternizou no tempo da cultura e de historia literaria.
Dende a súa morte na casa da Matanza o 15 de xullo do 1885 estivo soterrada no camposanto de Adina da freguesia de Santa María de Iria Flavia ata un 25 de maio de 1891 en que os seus restos mortais foron trasladados para o panteón de Galegos Ilustres en Santo Domingos de Bonaval,de Santiago de Compostela .
Unha efeméride que se reivindicará o vindeiro dia 15 por iniciativa da Asociación de Escritores en Lingua Galega (AELG) cunha peregrinación que partirá as 16,30 a pé dende o cemiterio de Adina ata a estación de Padrón, onde se subirá ao tren Follas Novas ata Santiago, onde en varias paradas se recitarán poesias rosalianos para finalizar ante o panteón en Bonaval.
Deberemos considerar por outra banda que o tren e a estación de Padrón están moi vinculados a Casa de Rosalía na Matanza pois ambas as dúas practicamente están unha a carón de outra. Lembrando asemade que o tren que inaugurou o rei Alfonso XII cubrindo a primeira liña do ferrocarril en Galicia, Santiago-Carril o 3 de marzo do 1873, tal vez circulara coa Sarita que aínda hoxe se manten na Fundación Cela en Iria Flavia.
De aí o grande interese que a xornada do día 15 está a expertar xa que por outra parte vén a pór de manifesto a xusta aspiración dos padroneses de que como no actual caso da Fundación do Nobel Camilo José Cela, e outros, se respecten como merecen ao máximo os valores culturais e históricos destas terras de Iria Flavia e Padrón, honra da máis antiga Galiza.
José Castro Cajaraville
TIERRAS DE SANTIAGO, 06/07/10