La localidad de Requián (A Estrada) celebrará el día 28 de este mes una nueva edición de su tradicional romería de Os Milagros. Según avanza el párroco, Jesús Mayo, de nuevo se instalará una carpa en el exterior de la capilla para hacer más cómoda la acogida de los romeros. La fórmula se ensayó por primera vez durante la pandemia y fue tan aplaudida que se ha decidido mantenerla en los años sucesivos. El reducido tamaño de la capilla obligaba muchas veces a los fieles a escuchar la misa de pie, incluso desde el exterior del templo. La carpa, en cambio, permite ofrecer asiento a 200 personas en cada misa.
Este año, el día de la fiesta habrá misas cada hora desde las ocho de la mañana. La solemne, seguida de procesión, será a las 13.00 horas. Por la tarde, los oficios se retrasarán una hora, para dar más margen a la fiesta en la carballeira contigua a la hora del almuerzo y para favorecer la asistencia de los fieles que trabajan ese día, ya que el 28 este año coincide en miércoles, día laborable. Así, las misas de tarde serán este año a las 19.00, 20.00 y 21.00 horas.
Novena desde el día 19
La novena de Os Milagros comenzará el día 19. Desde ese día hasta el 28 habrá todos los días misas a las 8.30 horas y, por la tarde, a las 19.00, 20.00 y 21.00 horas.
Co río Ulla coma protagonista, os participantes pisaron e esvararon polo pau ensebado ata que lograron as tres bandeiras
Co río Ulla como protagonista, con moito calor e público, o lugar da Ponte, en Padrón, celebrou este venres as tradicionais cucañas, organizadas pola comisión de festas e que, por primeira vez, se puideron seguir dende unhas gradas instaladas polo Concello. A hora de celebración foi máis cedo que outros anos, debido á marea xa que, para o xogo, precísase dun barco. Neste caso é un bateeiro mobilizado dende O Grove, atado á ponte romana que separa as provincias de A Coruña e Pontevendra, no medio do río xunto a un pozo de auga, que foi o centro das operacións do pau de madeira ensebado (cucaña), enfilando o río e coa bandeira vermella ao final do mesmo.
«O pau é a ciencia de todo o xogo; ten que ser delgado para que se mova e complique chegar á punta para coller a bandeira. Todos os anos se cambia, pero sempre ten as mesmas dimensións», conta Julián, un membro da comisión de festas de A Ponte. Así, nunha hora, aproximadamente, os numerosos participantes lograron atrapar as tres bandeiras: a primeira cun valor de 300 euros, aportados pola empresa Xelacal; a segunda, de 200, donados por Paevilar e a terceira, de 100 por Somos Publicidad. A competición comezou coa lanzadura dunha bomba e, cada vez que algún participante se facía coa bandeira, volvían a botar outra.
Entre os participantes, moitos veciños do lugar e das arredores, pero tamén doutras zonas. «Os que coñecen as cucañas de A Ponte participan e repiten», sinala Julián. A dificultade do xogo non é pouca, unha vez que o pau é ben engraxado cada vez que se coloca a bandeira vermella. Para a primeira, houbo moito que pisar o sebo para que alguén fose capaz de coller a tela ou, máis ben, tirala. O xogo é cuestión de destreza para andar sobre un pau delgado e cheo de graxa, pero tamén é preciso ter coidado para non se mancar no poste de madeira ao caer a auga.
Dende as gradas instaladas polo Concello, nas que estaba presente o alcalde Anxo Arca, xunto cos concelleiros do goberno; dende barcas no río; dende as beiras do Ulla ou dende a ponte que separa as provincia da Coruña e Pontevedra, o público non perdía nada do que pasaba na auga. Nas conversas en terra, atrapala bandeira sempre é máis fácil do que resultou no pau, polo que, na auga, os mergullos foron continuos ata lograr coller as tres bandeiras. «Pero hoxe é un gozo mollarse», dicían no público.
As cucañas son tradición nas festas da Ponte e a súa antigüidade remóntase, polo menos, ao ano 1916, que é cando hai o rexistro escrito máis antigo. Pero, visto o de onte, co éxito de participantes e de público, ao xogo popular, case único en Galicia, quédalle longa vida.
A localidade padronesa de A Ponte está lista para dar inicio ás súas festas tradicionais en honra á Nosa Señora e a San Roque, que se celebrarán os días 15 e 16 de agosto. Estas festividades prometen unha ampla gama de actividades que van desde xogos tradicionais até eventos musicais ou a chamativa cucaña, garantindo diversión para todas as idades.
Un dos aspectos máis destacados das festas é a importancia que se lle dá aos xogos tradicionais. Fidel Buceta, presidente da comisión organizadora, destacou nunha entrevista recente en Radio Líder Santiago o papel central que xogan actividades como a estornela (ou villarda), un xogo que se mantivo vivo grazas ao esforzo da comunidade. «Fai 15 anos que recuperamos a estornela, e tivo unha gran acollida. É unha maneira de manter as nosas raíces vivas», sinalou Buceta.
Ademais da estornela, as festividades inclúen outros xogos populares como a carreira de sacos e o xogo do ovo na culler, que atraen tanto a nenos como a adultos, así como o partido de fútbol entre solteiros e casados. A participación interxeracional é un dos puntos fortes destas festas, onde se poden ver competindo até tres xeracións dunha mesma familia.
Outro evento emblemático é a cucaña, unha competición que desafía aos participantes a camiñar sobre un longo pau engrasado suspendido sobre a auga co obxectivo de capturar unha bandeira situada ao final. A cucaña, que é un elemento tradicional das Festas da Ponte dende 1916, ano no que varios documentos da época recollen a organización desta proba de equilibrio e destreza, é unha manifestación de inxenio e tenacidade dos concursantes. Esta tradición, que ten as súas raíces en costumes mariñeiras, conseguiu perdurar e manténdose como unha das atraccións máis esperadas das festas.
Este ano, nun esforzo por facer que a experiencia sexa máis accesible para todos os asistentes, a comisión organizadora anuncia, por primeira vez, a instalación de gradas ao longo do percorrido. Estas gradas permitirán que o público, especialmente as persoas maiores e aquelas con mobilidade reducida, poidan disfrutar cómodamente do espectáculo.
A instalación das gradas é unha novidade significativa que reflicte o compromiso da organización coa inclusión e o benestar de todos os asistentes. Segundo Buceta, esta iniciativa foi posible grazas á colaboración estreita co Concello de Padrón e, en particular, coa concelleira de Festas, Chus Campos, que se involucrou persoalmente na planificación desta mellora.
Un participante nas Cucañas | Arquivo
Ademais, a cucaña, como símbolo destas festividades, atrae a participantes de todas as idades, algúns dos cales levan anos compitindo, convertendo este evento nunha verdadeira demostración de perseveranza e tradición. «Cada ano vemos como máis xente xoven se animan a participar, asegurando o relevo xeracional», asegurou Buceta.
Organizar estas festividades non é unha tarefa fácil. Buceta subliñou os desafíos financeiros e logísticos que implica manter viva esta tradición. «As Festas da Ponte nunca se deixaron de facer, e é un orgullo para nós seguir organizándoas. Sen embargo, os custos aumentan cada ano, e dependemos do apoio dos veciños e das empresas locais», comentou.
A pesar dos desafíos, a resposta foi positiva. As contribucións voluntarias dos veciños e o patrocinio das empresas locais foron fundamentais para garantir a continuidade das festividades. «Sen eles, non sería posible», afirmou Buceta.
Mirando cara ao futuro, a comisión organizadora está a explorar novas ideas para manter a frescura das celebracións sen perder de vista as súas raíces. Unha das propostas inclúe a incorporación de cucañas infantís, unha novidade que podería debutar na próxima edición.
Con un forte compromiso coa tradición e unha vontade de adaptarse aos tempos modernos, as Festas da Ponte seguen sendo un evento imprescindible no calendario cultural de Padrón. Como ben sinalou Buceta, «estas festas non só celebran aos nosos patróns, senón que tamén unen á nosa comunidade e manteñen viva a nosa identidade».
