Pontecesures documenta sus 90 años.

El Concello busca fotos de la localidad fechadas en la época en la que se independizó de Valga.

En el mes de marzo de 1925 «se iniciaron las primeras gestiones para la segregación de Pontecesures del Ayuntamiento de Valga». Así lo narra José Piñeiro Ares en su libro sobre la historia de este pequeño y joven municipio pontevedrés. Según se explica en ese volumen, fue el 9 de octubre de aquel año cuando tomó posesión el primer alcalde cesureño, José Novo Núñez. Es decir: dentro de un par de meses, la localidad tendida al lado del Ulla soplará las velas de su noventa cumpleaños.

El Concello está organizando ya los actos con los que se celebrará esta efeméride. Para ello, el gobierno local ha publicado un bando en el que invitan a los vecinos a bucear en sus álbumes de fotos, a revisar sus desvanes para recuperar las fotos que tengan de la Pontecesures de principios del siglo pasado. Hace cien años, esta villa bullía de actividad comercial, industrial y cultural. Era un pueblo pequeño -1.645 habitantes de hecho y 1.811 de derecho, según cuenta Piñeiro Ares-, pero en el que se editaban periódicos, en los que se ensayaron nuevas fórmulas culturales -ahí está la Cerámica Celta-, en el que triunfaban las tertulias sobre política y cultura… Un rincón, animado por la importancia que entonces tenía su puerto, capaz de alentar el nacimiento de la primera feria del automóvil de ocasión de España.

Recuperar las imágenes de aquella Pontecesures y de sus habitantes es uno de los objetivos que se ha marcado el Concello. Con todas esas fotos, que serán escaneadas y devueltas a sus propietarios en perfectas condiciones, se creará una suerte de banco visual con el que podría prepararse bien una exposición, bien un trabajo audiovisual.

La Voz de Galicia

La derrota de Piñeiro Ares y el desmoronamiento del centro-derecha.

Victoriano Trenco se presentó a las elecciones por IP y logró, con el apoyo en la investidura del BNG, destronar a Piñeiro Ares. Mediado aquel mandato, Trenco y su equipo, del que formaba parte Maribel Castro, se aliaron con el PP, bajo cuyas siglas iban a presentarse a los comicios del 99. Contaban los populares con recuperar la hegemonía perdida, pero para entonces había entrado en liza la ACP, liderada entonces por Alfonso Diz. Unió sus fuezas con el BNG y el PSOE y dio por primera vez la alcaldía al nacionalista Álvarez Angueira. Este iba a volver a ser alcalde cuatro años después, cuando aparecieron en el escenario político dos nuevas formaciones: Maribel Castro, molesta porque el PP colocase a Randulfe como número uno, resucitó IP. Nació también Ciudadanos Independientes de Pontecesures. Con semejante panorama volvió a gobernar Angueira con la ayuda de la ACP y, desde la mitad de mandato, también con Maribel Castro. Llegamos así al 2007. Para entonces, las relaciones entre Angueira y Sabariz habían saltado por los aires. Y aunque el BNG fue con creces la fuerza más votada, se quedó sin el bastón de mando: este fue para Maribel Castro, que se apoyó en el PSOE entonces encabezado por Sabariz, y el PP de Randulfe. Cuatro años después, volvió a haber guerra en el Partido Popular. Randulfe y Cordo aspiraban a encabezar la lista, pero el partido eligió a Vidal Seage. Así que los dos despechados presentaron sendas candidaturas. TeGa tuvo éxito: acabó gobernando con BNG y PSOE.

La Voz de Galicia

«Que unha persona non coma é moi duro. Veste impotente».

Luis Angueira afirma que llegó la hora de ceder el relevo de una responsabilidad que exige un entusiasmo del que carece tras 24 años en la Corporación municipal de Pontecesures, de los que doce fue su alcalde.

Además de seguir impatiendo clase de Filosofía, Manuel Luis Álvarez Angueira tendrá más tiempo para haer deporte, andar en bicicleta y moto, cuidar su huerta y estar más tiempo con la familia. El regidor anuncia que apoyará a Cecilia Tarela para que lo releve como alcaldesa del BNG.

Forma parte da Corporación de Pontecesures desde 1991. coñece a vida municipal dende as bancadas da oposición, nas que estivo doce anos, e cando remate este mandato quedarán atrás outros tantos anos como alcalde.

Por que o deixa?.
Entre outras cousas porque son moitos anos. sempre quixen compatibilizar o cargo coa miña vida e quero que entre xente nova. ? moito tempo na política local e teño outras espectativas persoais na vida.

Os alcaldes son as 24 horas, sobre todo nos concellos pequenos. Como o levou vostede?.
Eu vivo en Taragoña (Rianxo). Antes vivía aquí e sempre te chaman por teléfono. A política municipal é moi responsable porque se fai en contacto directo co veciño, non é como a de alto standing, onde non se llle ve a cara ao cidadán. Chega un momento no que cansa, e entón decides dar un paso atrás para que entren outros con máis forza e preparación.

Case todos os alcaldes deixan o cargo cando prescinden deles os seus partidos ou non os apoian os votantes. Non é o seu caso.
Tomei esta decisión hai tempo para que veña xente con nova savia e máis motivación. Eu empezei cando tiña 29 anos e teño 53. Agora axudarei á candidata (Cecilia Tarela) e implicareime na campaña canto faga falta. Axudarei en todo o que poida.

Significa que se desvencella da política en xeral?.
Dara a cara na política local za non me apetece. Non quero seguir na primeira liña, porque alcalde era para o bo e para o malo. Xa non teño o entusiasmo que fai falta.

Como recorda a súa chegada á Corporación municipal?.
Había un alcalde, que lle chamaban Piñeiro Ares. Nós eramos un grupo de rapaces que empezamos coa ilusión de poder cambiar certas actitudes. En 995 participamos no cambio na alcaldía apoiando a victoriano Trenco Romay, e en 1999 collémola nós por oito anos. Pasamos á oposición e logo volvemos a gobernar.

Ten algunha relación a súa decisión coa causa xudicial aberta polo tema do gasto en gasoil dun vehículo municipal?.
Non, nada qeu ver. Iso é do ano 2007.

Calos son os mellores recordos da xestión que realizou?.
Falo non como alcalde desnón como membro da Corporación e penso que se fixeron moitas cousas. Buscouse facilitar a vida aos veciños co saneamento, construción de pistas, ampliación do cdemiterio, as melloras e a construción de parques out traballando na actividade deportiva, que hai moita no municipio. Son cousas que teñen una calidade social moi importante.

Qué lle tería gustado facer que non foi posible?.
O parque empresarial de Redondo. A Xunta bipartita (PSOE/BNG) tiña previsto un investimento de 300.000 euros, pero o goberno municipal que estivo entón, no ano 2007, non o considerou necesario. Foi unha mágoa porque sería unha maneira de resituar algunhas empresas e dinamizar a actividade social e económica. Non foi posible porque non quixeron.

? moi duro recibir a veciños que veñen pedindo axuda para comer?.
Sí. Hai un banco de alimentos ao que tratamos de axudarlle todo o que podemos. Iso si que é dramático. Que se faga ou deixe de facer unha pista non me preocupa cando o que fai falta son medios para comer e vivir. Os recursos dos concellos son moi limitados. Ao mellor tiña que ser unha tarefa supramunicipal, da Deputación Provincial e da Xunta. Eu dígoo sempre, pódese andar por una pista con baches, pero unha persoa que non coma, non poida pagar a luz, ou non teña calefacción…? moi duro. A xente ven aquí e fas o que podes pero, veste impotente.

Pontecesures está gobernando por tres partidos e non trascenderon os desacordos que puideran producirse. ? casi unha excepción.
Acordamos e xestionamos para os veciños. Ata agora foi un mandato tranquilo. ? verdade que cando chegan as datas electorais sempre hai quen se quere desmarcar. Penso que é un erro, unha estratexia equivocada. Sempre digo que hai que tratar ben ás persoas, intentar resolverlle os problemas, non enganar e non prometer cousas que é imposible cumprir.

Futuro.
Cando remate a súa andaina, no Concello de Pontecesures quedará atrás case media vida. Angueira dí que lle espera a vida que deixou un pouco de lado, ás veces case sen decatarse, e asegura que non vai botar en falta a actividade desenvolvida ao longo de case un cuarto de século na Corporación municipal cesureña.

A que vai adicar o tempo libre cando deixe o Concello de Pontecesures?.
Seguirei dando calses de Filosofía. Vou ao ximnasio ás seis e media ou sete da mañá, antes de ir ao instituto. Tamén paseo en bicicleta, saio cos meus amigos na moto e coido moito a miña hortiña. Estou moi ocupado. Ao mellor, por ser alcalde deixei un pouco de lado a miña muller e a miña familia e abandonei cousas que agora teño que recuperar. Penso que aínda son novo para facelo. Sempre intentei que o meu espazo vital non fose absorvido pola política para manter a estabilidade psíquica e física. Non teño ningún apego ao sillón. Penso que fixen cousas, ás que puiden, e botar moito tempo queima. Ata aquí cheguei e non quero seguir maís adiante. Teiven sempre unha relación correcta cordial e educada cos veciños, fun sensato e honrado con eles e coido que procurei resolver os problemas sen mirar a ideoloxía política de quen o pedía.

Diario de Pontevedra

El gallo que canta en Pontecesures.

Si hubiese cuajado la primera propuesta, Carolina Otero sería hoy una mujer mucho más conocida en Galicia, pero los cuatro socios que sacaron adelante el proyecto de abrir una sala de fiestas en Pontecesures, hace 35 años, se percataron, por los comentarios escuchados, que llamarle La Bella Otero podría dar lugar a equívocos, polémicas y controversias, y descartaron la idea de su exalcalde José Piñeiro Ares.

Tampoco su ubicación fue la que habían estudiado inicialmente, porque de haberse decidido por la primera, estaría a un paso de la casa Museo de Rosalía de Castro, en Padrón, pero no llegaron a un acuerdo con el dueño del terreno. Ni la segunda, porque el solar elegido se encontraba en terrenos de Pontecesures y Valga, con el consiguiente riesgo que supondría de verse en la obligación a cumplir dos ordenanzas que podrían ser contrapuestas.

«No voy a sacar mi chaqueta para dársela al vecino», le dijo el secretario de uno de los concellos a los hermanos Manuel y Jaime Besada y a sus cuñados José Villanueva y Juan Sousa, los promotores de la iniciativa.

Apertura. Se decidieron por Pontecesures, y en diciembre de 1978 cortaron los pinos de la finca que habían adquirido. Contrataron a un capataz jubilado, la obra comenzó en enero de 1979, trabajaron de la mañana a la noche, empresas especializadas se encargaron de la decoración, la instalación eléctrica, el sonido y los interiores, y lograron que octubre abriese sus puertas.

Era una época de expansión marcada por la inauguración de La Condesa, en Caldas de Reis, Dafnis y Cloe (Poio), Saturday (Vilaboa), Canelas (Portonovo) y Brais (actualmente La Luna), en San Vicente de Cerponzóns.

Con la forma del cajón de una guitarra, 2.000 metros cuadrados de superficie, cuatro barras y dos niveles, la sala de fiestas Chanteclair hacía su irrupción en el panorama de la diversión galaica. Se consumían barriles de vino tinto, callos y pulpo mientras actuaban las orquestas. Era el reflejo de una idiosincrasia que iba a experimentar una rápida transformación.

La respuesta superó las mejores expectativas de sus propietarios, Una flota de 23 autobuses recorría buena parte de las provincias de Pontevedra y A Coruña trasportando a los clientes y evitándoles el trance de conducir por unas sinuosas y empinadas carreteras a quienes tenían un coche, que en aquella época eran los menos, y no pocas veces tuvieron que pagar un taxi y acompañar a alguna chica que se despistó en los baños y darle explicaciones a sus padres.

Además de evitar el riesgo que supondría conducir después de una noche de marcha y algunas copas en el cuerpo, el transporte colectivo también permitió a no pocos aprender algo de geografía y darles la oportunidad de prolongar las relaciones nacidas entre baile y baile.

El trato a los clientes fue un pilar fundamental, junto con la originalidad de sus campañas publicitarias, para lograr que todos los fines de semana pasasen por la sala en torno a 4.000 personas. Un reclamo inédito hasta entonces, y que no ofreció ninguna otra, fueron los sorteos de viajes en helicóptero, desde la explanada situada delante de la discoteca hasta Santiago, o el de coches.

Los camareros se limitaban a recoger vasos y botellas porque les resultaba imposible desplazarse por la sala con las consumiciones sobre las bandejas. Más de 40 personas tenían empleo durante los fines de semana en Chanteclaire, que llegó a contar con una parada de taxis propia, y cuyo tirón fue aprovechado para abrir bares en sus cercanías.

Pero la propuesta que refleja el carácter familiar que quisieron darle fueron los sorteos de viajes que se celebraban todos los fines de semana y que los agraciados compartían con algunos de los dueños de Chanteclair, que también tenían que hacer de tutores, porque alguno de ellos era menor de edad. La fortuna permitió a 648 clientes conocer Tenerife, Mallorca, O Algarve, la Costa Brava o Benidorm, destinos que parecían entonces lejanos y exóticos.

En 1992, la sala fue dotada del último modelo de rayo láser, poco después de que hubiera sido presentado en la Expo de Sevilla. Alcanzaba una altura de seis kilómetros y podría verse a 20 kilómetros de distancia.

Chanteclair también fue el escenario de acontecimientos inéditos en una discoteca, entre ellos el Enterro da Lamprea, para el que fueron contratadas 200 lloronas de Cangas y Marín, demostrando que era posible compaginar la diversión con la promoción de un producto de la localidad y una seña de identidad cultural.

Los Pecos. Albano, Tequila, Rocío Dúrcal, Manolo Escobar, Enrique y Ana, Los Marismeños o Los Pecos cantaron en Pontecesures, y por la sala de fiestas también se dejaron Camilo José Cela y los expresidentes de la Xunta Manuel Fraga y Gerardo Fernández Albor.

Cuando Fidel Castro visitó Galicia, una cuña publicitaria recordaba en la radio que Fraga ya sabía qué era Chanteclaire, cuyas puertas estaban abiertas por si quería invitar al comandante a un cubalibre en Pontecesures.

Cerradas las grandes salas de fiestas, y tras un breve paréntesis, uno de los socios fundadores, Manuel Besada, y Josecho Villanueva, hijo de otro de los pioneros, José, se pusieron al frente para que la fiesta continúe con la fórmula de siempre: grandes orquestas y sesiones de discoteca. El viernes, día 5, comenzará una nueva etapa, con El Combo Dominicano, la orquesta Jerusalén y los DJ Marcos Magán y Alex Sas como protagonistas.

Diario de Arousa

«Nunca collería unha Alcaldía cun só edil, pero hai quen o fai e é legal e democrático».

Lorena Castro

Luis Álvarez Angueira (Pontecesures, 1962) anunciou hai unha semana a súa intención de non volver presentarse como candidato á Alcaldía despois de 24 anos na Corporación, doce deles como primeiro edil co BNG.

Liberado? Aliviado? Igual?

? unha decisión meditada de hai meses, os meus compañeiros xa o sabían e só foi facelo público.

Os veciños comentáronle algo?

Algúns dinme que me debía volver presentar, outros que fixen ben porque son moitos anos… Hai un pouco de todo. Creo que entenden e respetan a decisión persoal. Vintecatro anos xa pesan.

E entre os compañeiros da Corporación que reacción houbo?

Boa. ? entendible. Teño dificultades. Ir dar clase, vir… Pasa factura no sentido persoal e non tes a motivación inicial. Hai que dar paso á xente nova, con ganas. Foron etapas moi distintas. O BNG nunca gobernou con maioría (agora faino con PSOE e TeGa) e en cada mandato tivo apoios diferentes.

De cal ten mellor e peor recordo?
Presenteime por primeira vez en 1991 e estiven dous mandatos na oposición. No primeiro estaba de alcalde Piñeiro Ares (PP). O BNG e unha lista independente formamos parte da historia transformadora de Pontecesures porque foi a posibilidade de que houbera un alcalde diferente. Gobernaban os independentes de Victoriano Trenco, que pouco despois se pasaron ao PP, algo que sospeitabamos. En 1999 accedín á Alcaldía e desde entón -agás os anos na oposición entre 2007 e 2011- quizáis desde o punto de vista da tranquilidade persoal, sen agobios, este é o mandato máis tranquilo. Noutros sempre había tensións, tiranteces, momentos difíciles. Incluso a Corporación en xeral é máis sensata.

Inflúe neste aspecto que non teña a dedicación exclusiva?

Só tiven cinco meses de dedicación exclusiva en doce anos. Pero si inflúe. Antes tiña que ir a Vilalonga (Sanxenxo), agora dou clase en Noia, vivo en Taragoña (Rianxo)… Os horarios dificultan estar aquí. Non é igual vir de oito a dúas que cando podo. Iso tamén pesa. Con dedicación implicaríame máis. ? o momento ideal para relevar.

Cal foi o peor momento?

Cando os plenos se convertían en verdadeiros circos. Pásalo mal, persoalmente, pola familia… Teño que recoñecer que este mandato é máis tranquilo e é de agradecer.

Que lle quedou por facer?

Moitas cousas. Desde o parque empresarial, o centro de día, un pequeno local para actividades e para o asociacionismo, unha ordenación axeitada do monte para sacarlle uha rendibilidade que nunca miramos, adquirir os terreos de Valga situados no peirao, a recuperación da ponte vella ao lado da vía, os antiguos pilares da vía férrea e facer un sendeiro fluvial ata Padrón… Pero ao estar cogobernando sempre tes máis dificultades para acordar. Nestes momentos é máis problema económico. Non podemos afrontar infraestruturas destas caracteríticas nun concello cun presuposto limitado.

Pode ser que o apoio doutras administracións con Pontecesures non fora igual que con outros concellos?

? certo que se es doutro partido posiblemente che axudaran máis, pero tampouco creo que sexa absolutamente así. Inflúe, pero é unha cuestión da achega que ten que poñer o Concello, que a Pontecesures a confinanciación lle resulta elevada en proxectos grandes. Nunca se endebedou o Concello, que puido terse feito habendo superávit. Non sei por que, porque creo que os cartos están para gastar e servir aos veciños.

O BNG contou con apoio de distintos grupos. Como explica que haxa formacións políticas ou concelleiros que pasen de ser socios nun momento determinado a ser…?

Inimigos.

Máis ben rivais políticos

Non sei ata hoxe en día as razóns polas que se chegou a esa situación. Eu laméntoo, porque á fin e ó cabo somos veciños e chegar a situacións enfrontadas non é bo para as familias, nin para o pobo nin para niguén. Deuse e contra iso non se pode loitar. Non teño unha explicación. Se soubera eu que causou este detonante… Tamén hai persoas que están en distintas opcións políticas ao longo da súa traxectoria política. Por desencanto, porque as direccións dos partidos provinciais toman decisións erradas, que causan mosqueos na agrupación local… Iso xera o que pasou en Cesures: oito listas. E iso está ben, porque é un síntoma democrático, pero non tanto porque estamos falando de 106 candidatos en 2011. Tamén é certo que en 1996, cando Piñeiro Ares deixou de ser alcalde, só había tres listas (PSOE, BNG e PP) e a partir de aí houbo unha proliferación de listas. O que dá que pensar que había medo a enfrontarse a aquel alcalde. No BNG fomos coherentes na nosa traxectoria e as loitas de poder que poida haber nalgunha agrupación, algún tipo de oportunismo político, fixeron que algúns cambiaran. Ou simplemente por estar disconformes coas direccións provinciais. No noso caso sempre fomos o que somos e o seguiremos sendo.

Hai moitos casos distintos. Referíame a IP, ACP, grupos cos que nun momento gobernou o BNG e que noutro os tivo en fronte.

Iso habería que preguntarllo máis que nada a ela -en alusión a Maribel Castro, candidata de Independentes de Pontecesures (IP), quen lle arrebatou a Alcaldía en 2007, despois de catro anos como socia de goberno, co apoio do PP e de ACP, o terceiro do tripartito-.Pesou máis ter unha Alcaldía. Democraticamente é posible e fíxoo, non hai nada que reprochar. Eu persoalmente nunca collería unha Alcaldía tendo un só concelleiro, pero hai xente que o fai. En 1996, cando Victoriano foi alcalde (como independente, antes de pasar un ano despois ao PP), tiñamos dous edís e podiamos esixir a Alcaldía, pero non se nos ocurriu baixo ningún concepto. O máis normal é que goberne quen teña catro concelleiros. Nós daquela axudamos a votar a Victoriano como alcalde e que non fora Piñeiro Ares.

Como pode ser que Pontecesures, con pouco máis de 3.000 habitantes, teña sempre tantísimas candidaturas?

Hai pouca poboación, pero moita densidade. Ten pouca extensión. Creo que inflúe que é un pobo pequeño, todos nos coñecemos, hai moito asociacionismo, moita implicación a nivel deportivo, cultural… Iso fai que haxa un revulsivo de participación cidadá e iso pode animar a alguén a presentarse en política para formar parte da solución dos problemas dos cidadáns. Outros poden ir por revanchas, por conseguir certa capacidade de manobra para obter un cargo ou algo. Pero iso non é a maioría. O malo é que hai moitas candidaturas.

E dificulta un pouco a gobernabilidade. Non é fácil lograr unha maioría…

Non é fácil porque estamos acostumados a que como quero utilizar o meu cargo para presionar ou me das isto ou non che apoio. Se se utiliza a política como un instrumento para beneficio persoal, iso é malo. Se nun principio a utilizamos en beneficio colectivo, está ben, pero se é para ter unha Alcaldía, unha dedicación exclusiva, uns beneficios é cando se convirte en perniciosa. A política é boa en si, pero pódese converter en mala porque está feita polos homes. Eu sei cal é a miña, pero non as intencións das outras persoas que se presentan. A miña é mellorar a situación dos veciños do pobo. Outras veces é por cabreos. No PP houbo dúas listas porque non gustou como se elixiu o candidato, pero iso crea mala imaxe. A política ten que estar por riba dos intereses persoais, de amiguis- mos e dos conflictos internos dos partidos.

Cre que nas próximas eleccións se volverá dar esta situación?

Descoñézoo. A situación, tal e como está, non é para botar moi- tas flores. Os alcaldes non temos moi poder, estamos limitados, son crebadeiros de cabeza. Sempre digo que os veciños teñen que elixir os máis aptos para gobernar o pobo. Pode haber dificultades de gobernabilidade? Claro, porque entón estamos falando do de antes. Cando a xente se pon de acordo para resolver os problemas dos veciños é doado, pero cando hai intereses escuros por detrás é máis difícil.

«A política estase a converter nun proceso xudicial constante»

Cal foi o mellor momento como alcalde?

Quizais cando se lle dedicou a rúa a Avelino Pousa Antelo, o nomeamento de Fillo Predilecto a Borobó, a rúa de Carlos Bóveda, a María Magariños ??a Cuca??… Non son grandes obras, pero foron cousas emotivas. Tamén, como satisfacción persoal, a reforma do Club Náutico, aínda que puido facerse mellor, a escola infantil… Dáme pena que non se fixera un centro de día.

O peor?

O que dixen. Cando os plenos se convertían en circos. Unha cousa moi tensa, agobiante e moi desagradable. Penso que quedaron na historia. Podo recibir críticas, pero non veño facer o pallaso nin son un animal de feira. Ninguén o somos. Creo que esa imaxe non é positiva para o pobo.

Está pendente de xuízo no proceso polo caso do gasoil, acusado de malversación de fondos públicos. Dixo que es¬taba tranquilo, pero influíulle nestes anos?

Para nada, se non, non me tería presentado en 2011. Levo oito anos con ese tema, está nos xulgados, vai para adiante. Non me vou por iso.

Agora xa parece raro que non haxa un alcalde imputado.

Toda persoa que comete un delito ten que cumprir, pero a denuncia alegre e imputación… Primeiro hai que presupoñer a inocencia ata que se demostre o contrario. Ás veces a política convértese nun proceso xudicial constante. Hai que ser transparente, pero agora calquera é sospeitoso. Non todos os políticos son iguais, pero nos medios de comunicación fanse xuízos paralelos e a xente ten esa impresión. Quen lle resarce a súa vida a esas persoas que xa quedaron sinaladas.

Diario de Pontevedra