O cartel do albergue de peregrinos segue sen colocarse.

Logo de inaugurarse o albergue de peregrinos (que está situado a 50 metros do Camiño Portugués a caron do CPI Pontecesures) en xaneiro pasado, a ACP solicitou á S.A. de Xestión do Plan Xacobeo a colocación dun cartel no propio camiño co obxecto de informar aos numerosos peregrinos da situación das instalacións e para fomentar o uso do albergue.

A S.A. do Xacobeo encargou un sinal de considerables dimensións (60×90) para instalar nun poste de 3 metros de altura, nunha empresa de Tallós-Dodro afrontando o pago da mesma e o Concello de Pontecesures comprometeuse ante o propio Xacobeo a retiralo e a colocalo no Camiño.

Pois ben; o cartel leva preparado dende o 11 de maio nas instalacións da empresa e tadavía non foi retirado. Sí foi retirado por parte do Concello de Valga o cartel do seu albergue, que tamén encargou o Xacobeo, pero non o de Pontecesures.

A demora motivou que este concelleiro preguntara pola cuestión no pleno ordinario do 28 de maio ao concelleiro Roque Araújo, pero o cartel sigue empaquetado en Tallós en lugar de estar colocado no Camiño precisamente agora cando hai tantos peregrinos que discorren polo mesmo.

A ACP quere denunciar esta desidia e pasotismo do goberno local. Estase a demostrar que non queren fomentar o uso dunha instalación conquerida e xestionada polo goberno anterior cun notable investimento por parte da S.A. de Xestión do Plan Xacobeo. Resulta lamentable que con tres concelleiros en dedicación exclusiva nin sequera sexa xestionada a colocación dun simple sinal. Este e o xeito que teñen de potenciar a imaxe do municipio.

Pontecesures, 04/06/12

Luis Ángel Sabariz Rolán

Contestación de Luis Sabariz sobre o punto de información de Infesta.

Aínda que no pleno do pasado 28 de maio xa indiquei que no goberno anterior pouco, ou nada, tiven que ver na xestión do Punto de Información de Infesta financiado ao 100% pola antigua ADR Ulla/Umia con sede en Caldas de Reis, unha vez obtida a correspondente información quero contestar ao goberno local de Pontecesures o seguinte:

-Aínda que a columna, co teclado e o ordenador, chegou hai moito tempo, é certo que ata rematar 2010 non se colocou o elemento na rúa Infesta. Colocouno persoal municipal e unha empresa eléctrica para preparar a conexión de telecomunicacións.

-A demora foi importante porque daquela esperabase ter unha conexión a internet sen fíos para o punto. Como non era posible, realizouse a instalación pero só da columna pois o ordenador levouse, ao parecer, á nave de obras, pois había que dotalo de contidos e dar de alta a conexión de internet .

-Chegou o cambio do goberno e estas tarefas quedaron pendentes. A exalcaldesa pregou nun par de plenos ao actual alcalde que se puxese en marcha o PIM informando de que o custo para facelo era mínimo. As peticións caíron en saco roto ata que o PP solicitou o mesmo, con cambio de situación do punto para unha zona máis próxima ao albergue de peregrinos.

-Tal foi o desinterese durante case un ano (e o descoñecemento da titularidade da instalación) por parte do goberno local, que o concelleiro Roque Araújo chegou a chamar a S.A de Xestión do Plan Xacobeo para arranxar este asunto, cando dito organismo non ten nada que ver co PIM.

-Temos coñecemento de que un dos encargado de obras do concello comprobou que o ordenador estaba hai, máis ou menos, un mes no departamento de cantería da nave/almacén municipal. Sorprendentemente agora non se atopa e descoñecemos as razóns. Esperemos que o goberno local investigue sobre esta desaparición e tome as medidas oportunas.

-? evidente que o goberno anterior non xestionou ben este asunto (e asumo a parte de culpa que me corresponda), pero os xestores actuais levan un ano gobernando, teñen tres concelleiros cobrando un salario con adicación exclusiva e teñen a obriga de rematar os traballos ou xestións que quedaron ??digamos a medias? na institución.

-Non se pode poñer desculpas, hai que traballar, hai que conquerir axudas, hai que xestionar a xestión herdada. Dicir que nun ano os integrantes do goberno nin se enteraron que a columna viña cun ordenador no seu interior e que descoñecían se estaba dentro ou fóra é de ineficaces. E iso prexudícanos a todos.

Luis Ángel Sabariz Rolán
Concelleiro da ACP Pontecesures

Caciquismo de manual.

O informe negativo da Comisión Provincial de Patrimonio de A Coruña sobre a declaración de Ben de Interese Cultural (BIC) para o convento de Santo Antonio de Herbón, en Padrón, significa, de facto, abalar as presións exercidas por algúns veciños e polo alcalde. Tamén evidencia un cambio radical da Dirección Xeral de Patrimonio da Xunta de Galicia pois, ata xaneiro deste ano, mantivo unha posición entusiasta e favorable ó BIC.

A iniciativa de solicitar a declaración de BIC foi promovida polo Seminario Galego de Educación para a Paz, a Asociación Galega de Amigos do Camiño de Santiago, a Sociedade Cooperativa Viravolta e a Fundación Convento de Herbón. Tratábase de acceder ó financiamento a cargo do 1% cultural do Mº de Fomento para rehabilitar uns espazos cedidos polos franciscanos para poñer en marcha un Centro Internacional pola Paz onde tería tamén unha sede externa a Cátedra UNESCO de Cultura de Paz e Dereitos Humanos da USC, o futuro Centro UNESCO de Galicia, e a Fundación Cultura de Paz que preside Federico Mayor Zaragoza, comprometido ??desde hai anos?? co proxecto e ó que doaría unha parte moi substancial da súa biblioteca e documentación persoal. Sería un Centro con salón de actos, sala de exposicións permanente (base dun futuro Museo da Paz), aulas, biblioteca e videoteca, para ofertar a colexios e institutos, ONGs e un lugar de encontro internacional sobre paz e dereitos humanos.

A Asociación de Amigos do Camiño pretendía instalar non só un albergue de peregrinos, que xa mantén na actualidade, senón un Centro de Estudios Xacobeos. Pola súa parte, a Sociedade Cooperativa Viravolta establecería unha casa de acollida para nenos en situación de risco e de exclusión social.
O proxecto de rehabilitación e de execución de obra, magnífico, o fixo un arquitecto galego de prestixio, Pedro de Llano, e no documento xustificativo participaron catedráticos ben recoñecidos.

Desde finais de 2009 estivemos pulando por esta iniciativa, de enorme interese para Padrón e para Galicia, ata que, en outubro de 2011, entreguei persoalmente toda a documentación necesaria en Madrid, no Ministerio de Fomento, que daquela aínda presidía Xosé Blanco. Había un acordo absoluto na adecuación do proxecto ó 1% cultural e comprometemos 700.000 euros para a rehabilitación de Herbón e a posta en marcha do Lar da Paz.

Ata aquel momento, Patrimonio, o seu director, José Manuel Rey Pichel, e a súa subdirectora, María Diz, cos seus propios técnicos, apoiaban de maneira entusiasta o proxecto, de feito, en outubro de 2011 aproban a incoación do expediente de declaración de BIC (DOG, 31 de Outubro, 2011). Nada menos que a propia Universidade de Santiago de Compostela e o Consello da Cultura Galega emiten informes favorables.

Que pasou entón para que esta sintonía empezara a desafinar?

Caciquismo de manual. Nada novo en Galicia, máxime cando se quere avanzar na protección do medio natural ou cultural. Por iniciativa dalgún veciño con intereses particulares preto do convento, con expectativas de negocio, e a colaboración incomprensible da alcaldía, o 23 de xaneiro, convócase unha asemblea ??popular?, nunca mellor dito, á que non se invita ás partes promotoras da iniciativa. Nesa reunión, o propio alcalde, nunha actitude de enorme irresponsabilidade alerta á veciñanza dos perigos da declaración BIC para Herbón, que si non van poder mover unha pedra sen permiso, que si terán que ocultar os invernadoiros con tullas, que Patrimonio terá que autorizar previamente calquera modificación… Alí mesmo anuncia alegacións do Concello contra do BIC, un mes fora de prazo, e tamén a recollida de sinaturas na parroquia. Neste ambiente enrarecido, en Herbón, empezan as ameazas contra do convento e o seu prior, Roberto Freire, contra a Asociación Sementar, chamadas telefónicas, envelenamento dunha cadela dos franciscanos… caciquismo de manual.

E recolléronse sinaturas, moitas que non son de Herbón, outras que non saben exactamente o que piden, e entréganse en Patrimonio. ? certo que non se pide a paralización do BIC pero, coa boca pequena e coas actuacións, ese é o obxectivo principal. As presións institucionais (e políticas) do alcalde non paran. Visitas á Comisión Provincial, á Dirección Xeral, especialmente para impedir o perímetro de especial protección (uns 150 metros) arredor da muralla do convento, unha medida que foi imposta unilateralmente por Patrimonio e que non estaba (nin está) na solicitude de BIC.

Mentres vémonos co alcalde en varias ocasións co ánimo de introducir racionalidade e buscar a mediación de Patrimonio, mesmo pedimos unha reunión, por escrito, nas dependencias da Xunta, para chegar a un acordo. E Patrimonio, sorprendentemente, inhíbese.

Ata o 2 de maio pasado. Ese día, o propio director xeral en persoa, e o alcalde de Padrón, presionan á Comisión Provincial e forzan unha votación contraria ó BIC. Tan só Carlos Amoedo Souto, vogal da Comisión Territorial de Patrimonio Histórico, en representación da Universidade de A Coruña, resiste as presións e emite un voto particular que merece ser coñecido, pois describe, con rigor, todo o que pasou ata hoxe.

Non deixa de sorprender que persoas de prestixio recoñecido, defensoras inequívocas do noso patrimonio, aceptasen as argumentacións manifestadas na reunión para emitir informe desfavorable alegando, ¡que casualidade!, enfrontamentos veciñais ou posibles interferencias na explotación económica do pemento?
En realidade, son cada vez máis as opinións que manifestan, pública e privadamente, que detrás de todo este asunto acochan escuros intereses inmobiliarios para Herbón e a súa contorna.

A Dirección Xeral de Patrimonio decidirá en breve. Confiemos en que sexa a favor do noso patrimonio e da nosa cultura… si non é así, quero anunciar, desde xa, que recorreremos, que demandaremos da maioría política no Concello de Padrón (pois o alcalde goberna en minoría) actuacións coherentes e claras en favor do BIC, pediremos a mediación do Consello da Cultura e da Universidade de Santiago… pois nin Padrón, nin Galicia, poden permitirse semellante disparate.

Por Manuel Dios Diz. Presidente del Seminario Galego de Educación para a Paz.

TIERRAS DE SANTIAGO, 15/05/12

Superior do Convento San Francisco de Herbón: ??O noso segredo é a participación social?.

Roberto Freire.

?? Din de vostede que é o responsable do renacer do convento de Herbón. ¿? certo?
?? Responsable… case que o dubido, son un dos que empurra para o renacer desta casa franciscana que comezou en Herbón en 1396. Falamos xa de moitos anos de presenza franciscana.
?? Leva catro anos en Herbón, e parece que chegou con ganas de revolucionar o convento…
?? A verdade é que cheguei un pouco distraído… Procedía dunha cidade universitaria coma Salamanca e atopeime cos meus compañeiros de comunidade na situación de buscar un pouco de vida para unha casa que, ademais, requiría atención. Na mesa había unha proposta para crear un centro hostaleiro de luxo. Rexeitámolo porque non podía ser nin formaba parte da idiosincrasia que sempre tivo o convento de Herbón, de estar preto da maioría da xente, dos seus propios veciños. Este tipo de proxectos só darían cobertura a un determinado tipo de poderes adquisitivos ou a xente rica. Unha vez salvadas as decisións respecto disto, comezou o corazón deste renacer, Sementar.
?? Agora que xa pasaron catro anos, ¿cal é o balance deste proxecto?
?? O balance é moi positivo para a nosa forma de ver. Iso non quere dicir que non haxa dificultades ou obstáculos. ? positivo porque establecimos os principios e fundamentos dun proxecto que o que pretende, dende o principio, é favorecer aos nosos veciños. Inicialmente, aportando o pemento, a pataca, que hoxe son base da economía local. Despois, aportando a cultura e compartindo espazos de ocio, porque unha casa pechada non serve para nada. Unha casa aberta permite que todos poidan participar en igualdade de condicións e sen diferenzas de ningún tipo; dunhas posibilidades que a día de hoxe, cremos en Sementar, están plenamente abertas e cheas de sentido.
?? ¿Cantos socios ten agora Sementar?
?? En Sementar estamos arredor de 25 socios, pero da man de Sementar viñeron outros proxectos rapidamente. Entre eles, viñeron diálogos coa Asociación Galega de Amigos do Camiño de Santiago, nun traballo de acollida de peregrinos do Camiño Portugués en réxime de hospitalidade tradicional que este ano abriremos o día 1 de xuño por cuarta vez. Viñeron as negociacións con Viravolta Sociedade Cooperativa Galega, que é un grupo de xóvenes emprendedores sobre todo da área de Educación e da Psicoloxía para establecer un centro de menores en risco de exclusión social. Viñeron tamén os diálogos co Seminario Galego de Educación para a Paz, para establecer alí a súa sede e a sede da cátedra Unesco en Galicia, que está concedida a eles. Veu tamén o traballo de cada día, que seguramente é unha das nosas satisfaccións máis grandes e o que fai que o balance sexa totalmente positivo, tanto dende o punto de vista do franciscanismo como dos obxectivos da nosa asociación, que é compartir o traballo da agricultura ecolóxica con discapacitados psíquicos adultos da nosa comarca que están asociados baixo as siglas de Amipa.
?? Falaba vostede antes da pataca, do pemento… ¿Como vai este ano a colleita con toda esta seca?
?? Vai un pouco retrasada… Sementar quixo facer cultivo ecolóxico do pemento de Herbón, que é unha demanda que está medrando a nivel europeo en todo tipo de agricultura; e sobre todo, achegar aos nosos veciños posibilidades de ensaio, de algo que inicialmente non poida alterar a súa economía, pero que a poida mellorar de cara ao futuro. A campaña vai un pouco retrasada pola escaseza de auga, pero confiamos en que as chuvias destes días nos regalen forza para os nosos pementos.
?? Citaba o traballo que se fai cos discapacitados na horta, ¿cal é a resposta deles?
?? Os discapacitados intelectuais de Amipa fan que o traballo que facemos con eles tres veces por semana, dentro do Consello Regulador de Agricultura Ecolóxica de Galicia, sexa unha grandísima satisfacción. Primeiro, porque nós o que temos que facer con eles é aprender. Todos os que participan nas quendas da horta coñecen máis da horta ca nós. Hai unha parte de traballo con eles que require máis supervisión, máis disciplina, no que poden ser habilidades, máis ben psicomotrices, que nos permite aprender e experimentar a solidariedade. Eles son discapacitados intelectuais, pero eu podo dicir que son discapacitado no cultivo e na agricultura porque nunca me adiquei a isto.
?? Esta actividade ten un valor solidario, pero tamén outras, coma a de acollida ao pelegríns…
?? Esta iniciativa foi unha gratísima sorpresa para nós. Unha vez que iniciamos as conversas coa Asociación, apareceu unha documentación do 1700 dun diario dun carmelita peregrino italiano que parou alí, que o acolleron alí e que describe unha situación moi semellante á que se vive hoxe, tanto na comunidade coma no espazo. Dicía que os frades que alí vivían cultivaban un viño acedo, coma o de hoxe, e uns laranxeiros, uns doces e outros amargos… E di no seu diario ??dos que me deron a probar dos segundos?. Foi unha ledicia e un símbolo que nos levou a poñer no selo do albergue un laranxeiro coma insignia do noso hospital de peregrinos San Antonio. Chámaselle así porque nos queremos referir
xustamente á hospitalidade tradicional e a aportar no Camiño un espazo de espiritualidade coa xente que colabora na asociación e que fai a acollida directa dos peregrinos. Non hai ningunha pretensión de belixerar con ninguén, senón de sumar.
?? Precisamente hai que sumar esforzos, sobre todo na Ruta Xacobea, que, por certo, non queda xusto ao pé do convento…
?? Non. ? unha alternativa que establece a división en San Xulián, en Pontecesures, nun punto en que se pode seguir directamente a Padrón ou ir por Herbón; sinalado con cores diferentes as frechas do Camiño e apuntando cales son as condicións de acollida do noso convento, que é un hospital de pelegríns, e a distancia que hai dende ese punto ao albergue de Padrón e dende ese punto ao noso albergue, que é exactamente o mesmo. O único inconvinte é que ao día seguinte teñen que desandar parte do Camiño para chegar ao cruce que os leva por detrás de Iria Flavia.
?? Así as cousas, ¿vostede que expectativas ten de cara ao futuro para o convento?
?? As miñas expectativas sempre son positivas. Non digo que non haxa obstáculos que salvar, pero dende o momento en que nós tomamos a opción de poder ofrecer unha alternativa coma esta na que estamos embarcados, onde o segredo é a participación social e un liderazgo distribuído entre todos os participantes, as expectativas son positivas. Porén, o momento no que vivimos ralentizará un pouquiño o levar adiante e de forma efectiva todos os proxectos.

O PERFIL

? Naceu o 29 de xaneiro de 1968 en Noia.
? A súa vocación relixiosa foi moi temperá e finalmente ordenouse sacerdote.
? Realizou os seus estudos entre Santiago de Compostela, onde cursou Teoloxía, e Salamanca, onde se titulou en Psicoloxía.
? Confésase amante do deporte, co sendeirismo como unha das súas prácticas preferidas. Como bo camiñante, confesa que percorreu a Ruta Xacobea en varias ocasións, salientando que a natureza forma parte da súa vida, e se declara amante dos animais. A lectura tamén é outra das súas grandes paixóns.

TIERRAS DE SANTIAGO, 24/04/12

El albergue valgués, remanso de paz para los peregrinos más solitarios.

Imagen de los primeros peregrinos que pernoctaron en el centro de Valga.

Tal día como hoy de 2011 pernoctaban los primeros peregrinos en el albergue de Valga. Un grupo de siete personas procedentes de Portugal que estrenaron las modernas instalaciones por las que ya han pasado más de 1.200 caminantes. Una cifra baja si se compara con los resultados obtenidos en otras residencias para peregrinos cercanas, pero que lo han convertido en uno de los albergues más tranquilos, elegido por los caminantes interesados en realizar el Camiño de Santiago en etapas cortas y en huir de la masificación.
Costó pero en diciembre de 2010 el edificio abría sus puertas, inaugurado por el conselleiro de Cultura de aquel entonces, Roberto Varela. Faltaban unos días para que terminara el Ano Xacobeo pero la satisfacción de contar por fin con este servicio no dejó lugar a la discordia aunque sí que hubo algunas críticas respecto al retraso de la apertura. No fue hasta abril cuando sus camas fueron ocupadas por primera vez. Los afortunados fueron un grupo de miembros de la asociación portuguesa Fraternidade Nun´Alvares de Ermesinde, de Porto. Desde entonces, han pasado por sus estancias unas 1.200 personas. ??En verano es cuando viene más gente y siempre buscándolo como un albergue alternativo porque no le gusta la multitud y este es intermedio?, según sus responsables. Y es que la cifra dista mucho de la obtenida en otros centros de la zona como el de Padrón o el de Caldas de Reis que en 2011 recibió a más de 10.000 peregrinos.

La Semana Santa también ha sido tranquila con unos 56 viandantes en los días más importantes, es decir, viernes, sábado y domingo, lo que no quiere decir que Valga no haya tenido trabajo. El número de personas que cruzó la localidad hacia la Catedral de Santiago se aproximó a las 200 y esto bien lo sabe Protección Civil, cuyos voluntarios se afanaron en atender y ayudar a estos transeúntes.

Pontecesures.
Tampoco se completaron las plazas del albergue de Pontecesures aunque la ocupación en los días santos rondó una media de 20 peregrinos al día. ??Fue bastante bien para ser el primer año?, en opinión de su gerente.

Las instalaciones de Infesta también son nuevas y muchos las eligen por el mismo motivo que el de Valga: Su tranquilidad. Fue inaugurado en enero de este mismo año pero sus primeros huéspedes llegaron a mediados de marzo, con el buen tiempo. Con todo, puede presumir de que desde entonces siempre ha habido algún caminante en sus instalaciones de 54 plazas.

Tanto en Cesures como en Valga y en el resto de centros de la zona, los usuarios más numerosos proceden de Portugal, no en vano, está en el Camiño Portugués, pero también se han registrado alemanes, franceses y, por supuesto, ciudadanos españoles llegados de otras comunidades autónomas que tiene variedad para elegir. Solo en la comarca del Ulla Umia existen tres establecimientos de este estilo. Dos de ellos fueron construidos por la Xunta (Valga y Pontecesures) y el tercero, el de Caldas fue habilitado y homologado por un empresario de la villa. Y es que la necesidad de contar con este tipo de centros era imperiosa en estos municipios. Hasta el momento tenían que acoger a los peregrinos en pabellones e incluso colegios.

DIARIO DE AROUSA, 10/04/12

Los municipios del bajo Ulla esperan un repunte importante de peregrinos.

A partir de la presente estación, el número de peregrinos tiene que ir en aumento de manera considerable día tras día. Esto debe hacerse notar en los municipios del Ullán, y particularmente en Valga y Pontecesures. Por este motivo, negocios privados, pero también estamentos públicos y fuerzas de seguridad se preparan para un significativo incremento de actividad que suele coincidir cada año con la llegada de la primavera y la Semana Santa, sobre todo si el buen tiempo acompaña.
Los albergues de peregrinos de Valga y Pontecesures están a punto, como lo están los efectivos de Protección Civil, especialmente en el municipio valgués, donde esta agrupación juega un papel trascendental en el momento de ayudar a los caminantes en todo cuanto necesitan.
También se preparan los negocios privados, sobre todo algunos hospedajes, mesones y ultramarinos.
Muchos coinciden en que la cantidad de peregrinos aumenta de manera notable a partir de ahora, y algunos apuntan incluso que ya se está notando ese incremento desde hace varias jornadas.
«El buen tiempo acompaña, y esto hace que muchas personas se animen a realizar esta peregrinación», explican en el Concello de Valga.
Lo cierto es que el Camiño Portugués parece ganar adeptos año tras año, y eso se nota en los registros que, por ejemplo, elaboran en Protección Civil de Valga, al igual que se percibirá en los que van confeccionar en los dos albergues antes citados, donde por un precio de cinco euros el caminante puede encontrar todo tipo de comodidades y servicios para reponer fuerzas y continuar trayecto hacia la capital gallega.
Cabe significar que el albergue de Pontecesures dispone de 54 plazas en litera, además de una habitación especialmente adaptada para personas con discapacidades físicas. Admite a peregrinos con credencial y abre sus puertas a las 13 horas, para cerrarlas a las 22 horas.
Por su parte, el albergue de Valga tiene 80 plazas, todas ellas en litera, que se distribuyen en cuatro habitaciones, una de ellas adaptada para minusválidos. El horario es el mismo que en el caso anterior. Está situado en Ponte Valga, mientras que el pontecesureño se encuentra en el lugar de Infesta.

FARO DE VIGO, 06/04/12