O Santiaguiño do Monte en Padrón.

Tempos de mudar. Atrás soan campás de alalás e berros de ancestrais patrias que se converteron da noite para a mañá ,en realidades de afirmacións da lingua e costumes. Aderezos sine die materializados no monte San Gregorio, a capela e fonte artellada polo báculo do Santo Apóstolo a carón da Raíña Lupa. Visitantes senlleiros, a xeito de peregrinos, con bordóns, cunchas e sandalias de coiro arrescendendo polas escaleiras, entre viacruces na pedra do Convento dominico e cheiro pulcro das mimosas amarelas, que actúan de acólitos, para erguer o Santo do altar baixo o Pedrón parroquial.
Bispos, cóengos e cregos dan vida no tempo ó ideario relixioso que se mesturan noutra vertente nunha festa folclórica, de gaitas e ferreñas, empanadas de millo e viños do país, tintos e brancos. No relembro dos recordos, o Arcebispo Martín de Herrera, os párrocos José María Meléndez, Don Nicolás e Don Celestino, Couto Anido, ou por outras bandas Octavio Sanmartín, irmáns Rodríguez, Blanquito, Ramón Rey e tantos anónimos que xunto co pobo padronés, e axuda das institucións, termaron uns vimbios pra facer uns cestos que acurruchen unha sobranceira parte da cultura local .
Velaí unha andaina de luces e sombras que na década dos sesenta tivera unha visión de futuro, onde se espallaban ós catro ventos, amén do galego, en castelán, inglés e francés nun libriño de distribución gratuíta. Aínda máis, homilías como as do franciscano Padre Isorna, onde se vislumbraban os problemas sociais e de traballo e mesmamente sen prebendas, a desempoar actuacións teatrais como Os vellos non deben namorarse, e grupos corais como o orfeón Terra Nosa e os cantores de Poio. Eran e son uns xermolos carismáticos que na vila da ponliña verde endexamais deben desaparecer. Porque como aseveraba o historiador Antón Fraguas, soamentes hai un único Santiaguiño do Monte en Galicia, e atópase en Padrón.

Columna «Dende o Espolón» de Masito Beiró, pintor e escritor de Padrón
TIERRAS DE SANTIAGO, 05/08/08